5.2.13

Fixed gear bikes. Άλλη μια μόδα;


Πρώτα απ'όλα να ξεκαθαρίσουμε κάτι. Έχω κι εγώ ποδήλατο "φιξί" και ίσως θεωρηθώ κι εγώ ένας απ'αυτούς που αρόρασε ένα απ'αυτά τα ποδήλατα επειδή έγιναν τρέντυ. Αλλά διερωτάμαι αν όντως είναι μια μόδα που θα πεθάνει κι αυτή όπως όλες που έρχονται και φέυγουν ή αν όντως δεν είναι μόδα, αλλά κάποιοι γνωστοί άγνωστοι την έκαναν μόδα.

Καταρχήν να πούμε ότι το φιξί δεν είναι το κλασσικό ποδήλατο, όπως το ξέρουμε όλοι, με τα φρένα και τις ταχύτητες. Ο καταλληλότερος ορισμός του είναι το αγωνιστικό ποδήλατο πίστας. Ανέυ ταχυτήτων, με σταθερή (φιξαρισμένη) αλυσίδα, χωρίς φρένα. Η γεωμετρία του σκελετού του μοιάζει πολύ με αυτόν μιας τυπικής κούρσας που παίρνει σλικ ελαστικά. Ανέυ ταχυτήτων και φρένων, τα φιξί είναι πανάλαφρα, δυνατά, με καλύτερο έλεγχο και το φρενάρισμα γίνεται με κόντρα πετάλ. Όταν κινείσαι δηλαδή και το πετάλι κινείται μαζί με τον τροχό, το πας κόντρα και η ρόδα σταματάει. Έτσι επιβραδύνεις και σταματάς.


Τι λέω τώρα, αυτά μάλλον τα ξέρετε οι περισσότεροι. Ας μπούμε στο θέμα μας.
Από πέρσυ σχεδόν κάνω ποδήλατο. Χρησιμοποιούσα το ηρωικό μάουντεν μπάικ των εφηβικών μου χρόνων, ποδήλατο 15ετίας μιλάμε, που το είχα παρατήσει από το λύκειο. Ο λόγος; Έβλεπα ότι ολοένα και περισσότερος κόσμος κυκλοφορεί με ποδήλατο. Κι έτσι μπήκα στο τρυπάκι να το ξαναρχίσω κι εγώ. Και έφτασα στο σημείο να θέλω να πηγαίνω παντού με το ποδήλατο. Όχι επειδή ολοένα και περισσότερος κόσμος κυκλοφορεί με ποδήλατο, αλλά επειδή το έβρισκα απελευθερωτικό και την έβρισκα με το "πάμε πεταλάκι". Αντί να πάρεις συγκινωνία σαν τους υπόλοιπους μίζερους Αθηναίους, παίρνεις το ποδηλατάκι σου. Όλα ωραία μέχρι εδώ.

Μετά ανακαλυψα κάτι λέξεις όπως φιξί, αγγελιοφόροι με ποδήλατα, χρωματιστοί σκελετοί, χίπστερ με φιξί, κλπ κλπ. Κι εγώ, σαν καλός ακόλουθος της "μόδας", τσίμπησα. Αλλά για σταθείτε.
Τι να το κάνω όταν έχω συνηθίσει το δικό μου με τις ταχυτητούλες του, τα φρενάκια του, που μπορώ να φρενάρω σε κάθε έτακτη ανάγκη;
Έλα μου ντε που όμως κάθε φορά που έβλεπα φιξάκια στο ίντερνετ, ψηνόμουν ολοένα και περισσότερο. Είδα ότι υπάρχουν και κάποιοι γνωστοί μου που έχουν τέτοια ποδήλατα. Άλλοι είναι πραγματικά χωμένοι στο χόρο, άλλοι είναι απλά ποζεράδες. Αγόρασαν φιξάκια μόνο και μόνο για να λένε ότι έχουν, άντε και για καμιά μικρή βολτούλα.


"Η μόδα του φιξί ήρθε για να μείνει".
Αυτό έγραφε ένα ον λάιν κατάστημα με ποδήλατα, για να προσελκύσει πελάτες.
Η αλήθεια είναι ότι η "μόδα" άρχισε όπως και η "μόδα" του σκέιτμπορντ, του σνόουμπορντ, του σερφ. Άλλοι θα την ακολουθήσουν και θα καταλήξουν να γουστάρουν πραγματικά, άλλοι θα την ακολουθήσουν μόνο και μόνο από ποζεριά και μετά από κάποιο καιρό, θα το παρατήσουν.
Όπως κι εκείνα, έτσι και με τα φιξί, κάποιοι άρχισαν να αγοράζουν, να τα προμοτάρουν, να το παίζουν κάπως. Άλλοι επειδή γούσταραν και ήθελαν, άλλοι επειδή ήθελαν να φαίνονται κάπως. Κι αυτό είναι το κακό με την κάθε "μόδα". Άλλοι μπορούν να το υποστηρίξουν, άλλοι πάλι όχι και καταλήγουν να φαίνονται γελοίοι, στην περίπτωσή μας ποζέρια.
Έτσι, καταλήξαμε με μια μερίδα κόσμου, νέων στην πλεοψηφία (όπως με σκειτ, σνοου, σερφ) που κι αυτοί "διαχωρίστηκαν" συνειδητά ή ασυνείδητα σε αυτούς που γουστάρουν τη φάση και σε αυτούς που έχουν απλά να λένε.
Οι πρώτοι θα πάρουν το φιξί τους για μια μεγάλη βόλτα χιλιόμετρων μέχρι να μην αντέχουν οι τετρακέφαλοί τους, θα το χρησιμοποιήσουν στις καθημερινές μετακινήσεις τους.
Οι δεύτεροι θα το πάρουν για μια βόλτα στην πλατεία που μαζεύει τα γκομενάκια, θα αράζουν με τη μπύρα στα δεξιά τους και το φιξί στα αριστερά τους, θα κατεβαίνουν και θα περπατάνε στις ανηφόρες/κατηφόρες, επειδή δεν έχουν κουράγιο για ορθοπεταλιά ή γρήγορο πετάλι αντίστοιχα. Προτιμάνε την ασφάλεια του επίπεδου. Και η Αθήνα ως γνωστόν δεν είναι επίπεδη παρά μόνο σε κάποιες περιοχές, πλατείες, κλπ.
Ναι, υπό αυτή την έννοια, το φιξί κατέληξε να είναι μια "μόδα" που εξαρτάται από τον καθένα αν θα γίνει κομμάτι της ζωής του επειδή τη βρίσκει με τέτοια εξτρημ ή της ποζέρικης του ζωής και θα το παρατήσει πριν καλά καλά το αρχίσει.


Εδώ έπαιξε ρόλο ένας φίλος μου, που έφτιαξε το δικό του φιξί, κομμάτι-κομμάτι.

"Ρε φίλε έχω ψηθεί πολύ, τι να κάνω"
"Να πάρεις! Θα σου αρέσει. Θα δεις. Απλά η γνώμη μου είναι να το πάρεις πρώτα με φρένα κι ελεύθερο τροχό και μετά αλλάζεις γρανάζι που θα σου φιξάρει την αλυσίδα. Μόνο να εισαι 100% σίγουρος ότι το θες, μην το πάρεις και καλά έπειδη είναι μόδα"

Τι εννούσε; Να έπαιρνα τέτοιο ποδήλατο, αλλά το γρανάζι στον πίσω τροχό να είναι "ελεύθερο" που σημαίνει ότι μπορείς και να προχωράς χωρίς να κάνεις πετάλι συνέχεια. Και να το έπαιρνα με την προοπτική να το χρησιμοποιώ τακτικά, όχι για καμιά βόλτα στις τόσο εξακολουθώντας να χρησιμοποιώ το μάουντεν μάικ στις καθημερινές μου μετακινήσεις.


Έφτασε μια στιγμή που τυχαία είδα ότι βγήκε ένα μοντέλο σε πολύ καλή τιμή και πάνω απ'όλα, ωραίο ποδήλατο. Και μάλιστα πασίγνωστης εταιρίας που θεωρείται από τις κορυφαίες. Ήταν καλή τιμή γιατί ήταν "complette" κι όχι κομμάτι κομμάτι όπως τα περισσότερα φιξάκια. Ήταν φιξί, όχι "single speed", αλλά με φρένα, μπρος και πίσω. Το πήρα εν τέλει και τώρα, δυόμισι βδομάδες μετά, κάθε φορά που βλέπω το ηρωικό μου ποδήλατο των εφηβικών μου χρόνων, λέω μέσα μου "βρε για δες με τι βαρύ ποδήλατο έκανα τότε..." και είναι αλήθεια. Εκείνο είναι 25+ κιλά, το φιξί μόλις 10.
Έβγαλα το πίσω φρένο μετά από λίγες μέρες αφού το έμαθα καλύτερα και θέλω όλη την ώρα να κυκλοφορώ με αυτό. Γιατί;

Το μικρό του βάρος όντως το κάνει πολύ πιο εύκολο στον έλεγχό του και τους ελιγμούς. Επιταχύνεις κι επιβραδύνεις με πολύ λιγότερο κόπο. Γιατί βάζεις στα πετάλια πολύ λιγότερο βάρος, άρα με την ίδια δύναμη, έχεις περισσότερα αποτελέσματα. Ή σωστότερα, με λιγότερη δύναμη, έχεις τα ίδια αποτελέσματα.
Μόνο στο φρενάρισμα με κόντρα πετάλ θέλει πολύ δύναμη αλλά είναι θέμα συνήθειας. Αρκεί να καταλάβεις τον τρόπο συμπεριφοράς του στο δρόμο και το φρενάρισμα γίνεται εύκολο. Εγώ βέβαια εξακολουθώ να έχω το μπροστινό φρένο για έτακτες περιπτώσεις.
Και στις ανηφόρες παρατήρησα μια ευχάριστη διαφορά με τα λοιπά ποδήλατα. Στα άλλα, ακόμα κι αν έχεις "μαλακές" ταχύτητες για να ανεβείς πιο εύκολα, το μεγάλο βάρος παίζει σημαντικό ρόλο, με αποτέλεσμα να κουράζεσαι πιο γρήγορα. Ενώ με το φιξί, ναι μεν θέλει κάποια προσπάθεια για να βγάλεις την ανηφόρα με ορθοπεταλιά χωρίς διακοπή και ναι κουράζεσαι, αλλά όχι τόσο, ακριβώς λόγω του μικρού βάρους του.
Σα να λέμε από τη μια τραβάς μια βαλίτσα γεμάτη κι από την άλλη μια βαλίτσα άδεια. Άρα;

Και εν τέλει, το φιξί, όπως και όλα τα εξτρήμ, θέλουν το χρόνο τους για να εξελιχθείς πάνω σε αυτό και να γίνεις καλύτερος. Όπως και με το σκέιτ, το σνόου, το σερφ, μετά από εξάσκηση, το φρενάρισμα θα σου φανεί παιχνιδάκι. Αλλά είπαμε, θέλει -πολύ- κόπο εκ μέρους σου.
Και να σκεφτείτε ότι το φιξί και γενικά το ποδήλατο, το βρίσκω στοιχειώδεις πιο ασφαλές με πχ το σνόου. Το πρώτο κινείται ευθεία ενώ το δεύτερο κάνει συνέχεια ελιγμούς κι μπορεί είτε εσύ να στουκάρεις σε βράχο/δέντρο, είτε να σε κλαδέψει (καταλάθως) κάποιος που έρχεται από πίσω. Αλλά εντάξει, όλα θέλουν προσοχή. Πολύ μεγάλη.

Όπως και να χει, όλα αυτά είναι επικίνδυνα. Όχι επειδή δεν μπορείς να μάθεις να τα ελέγχεις, αλλά πάντα θα παραμονεύει κάποιος άσχετος που είναι απρόσεκτος ή θέλει να σε προσπεράσει και θα παίξει με την ακαιρεότητά σου.

Κλείνοντας, θα έλεγα ότι όποιος θέλει να πάρει, αν δεν έχει κάποια εμπειρία σε κανονικό ποδήλατο στους δρόμους, να μην πάρει. Αν επιμένει, ας πάρει, το μόνο που θα πω είναι ότι κουράστηκα να βλέπω ποζέρια που αρχίζουν κάτι και το παρατάνε μετά. Αν είναι να το αρχίσεις, να το γουστάρεις. Να ψηθείς μέχρι αηδίας και να κάνεις σαν μικρό χαρούμενο παιδάκι κάθε φορά που τελειώνεις το ride σου. Όπως κάποιοι σνοουμπορνεράδες, σκειτεράδες, σερφάδες που απέκτησαν σεβασμό επειδή το γουστάρουν. Και το σημαντικότερο, μην παρασυρθείς από τους "αγγελιοφόρους με φιξί". Αυτοί είναι σε άλλο επίπεδο και πραγματικά ζουν δύσκολη ζωή ενιότε και ρισκάρουν για τη δουλειά τους. Έτσι απλά.